Góc Nhìn Của FiinGroup Về Chính Sách Bỏ “Room” Tín Dụng Và Cơ Hội Bứt Phá Cho Thị Trường Trái Phiếu

Trên Bản tin Điểm nhấn Trái phiếu (Bond Highlights) Số 8/2025 trên Báo Tài chính - Đầu tư vừa qua, bà Trần Thị Kiều Oanh, Trưởng bộ phận Nghiên Cứu và Tư vấn Dịch vụ tài chính FiinGroup đã có nhiều nhận định về cơ hội và thách thức của chủ trương bỏ “room”, đồng thời chỉ ra góc nhìn tích cực về phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp. 

Bước tiến quan trọng đi kèm cả cơ hội và thách thức 

Như đã chia sẻ trước đó, bà Oanh khẳng định việc thực hiện bỏ “room” tín dụng là bước tiến quan trọng, phù hợp với xu thế quốc tế. Tuy nhiên để tiến tới việc dỡ bỏ hoàn toàn room tín dụng, có 4 nhóm điều kiện cần được đáp ứng:   

• Thứ nhất, cần nâng vốn và an toàn hệ thống theo chuẩn Basel III, đồng thời thực hiện stress test định kỳ để kiểm tra sức chịu đựng của các ngân hàng trước những biến động lớn.
• Thứ hai, cần tăng cường giám sát tín dụng theo ngành, theo lĩnh vực và áp dụng cơ chế cảnh báo sớm, can thiệp sớm.  
• Thứ ba, cần chuẩn hóa công bố thông tin theo bộ chỉ số như Tỷ lệ an toàn vốn (CAR), Tỷ lệ đảm bảo thanh khoản (LCR),,... và đồng thời khuyến khích xếp hạng tín nhiệm độc lập.  
• Thứ tư, cần phát triển thị trường vốn khác ngoài thị trường tín dụng để giảm sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng.  

Đặc biệt, việc dỡ bỏ room tín dụng cần triển khai có lộ trình: Áp dụng cho các ngân hàng đã đạt chuẩn Basel III trước và dần mở rộng sang các ngân hàng còn lại. Đồng thời, việc thực hiện chủ trương luôn cần đi kèm các cơ chế giám sát chặt chẽ và tiến hành đánh giá định kỳ cũng như điều chỉnh công cụ điều hành phù hợp với biến động thị trường.   

Triển vọng bứt phá cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp 

Trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp, các tổ chức tín dụng vẫn đang là nhóm phát hành chủ lực. Trong thời gian qua, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã có sự chững lại và hoạt động đầu tư của khối ngân hàng cũng giảm mạnh. Tuy nhiên sự chững lại này không phải do hạn chế của “room” tín dụng mà do lo ngại về thanh khoản cũng như niềm tin thị trường suy yếu, đặc biệt là sau giai đoạn biến động 2022-2023.   

Theo thống kê của FiinGroup, tỷ trọng ngân hàng nắm giữ trái phiếu doanh nghiệp so với tổng dư nợ trái phiếu doanh nghiệp đã giảm từ khoảng 17,7% năm 2022 xuống còn khoảng 14,4% vào thời điểm cuối tháng 6/2025.    

Như vậy nếu thực hiện bỏ room tín dụng, ngân hàng sẽ có thêm dư địa để tăng trưởng trở lại mạnh mẽ hơn ở kênh trái phiếu. Tuy nhiên, dòng vốn cần có sự chọn lọc và tập trung vào các doanh nghiệp minh bạch, tài chính lành mạnh. 

Động lực thúc đẩy thị trường trái phiếu doanh nghiệp 

Theo báo cáo của FiinGroup, thị trường trái phiếu ở Việt Nam chỉ đạt khoảng 10-12% GDP, mức khá thấp so với khu vực và còn cách xa mục tiêu đạt 25% GDP vào năm 2030. 

Tuy nhiên, thị trường trái phiếu doanh nghiệp hiện tại vẫn có những điểm sáng nhất định, hứa hẹn sự phát triển tích cực: 

• Các cải cách đang được triển khai hướng tới là xếp hạng tín nhiệm, minh bạch thông tin, và cơ chế tập trung giao dịch trái phiếu.  
• Nhu cầu vốn khổng lồ, đặc biệt là cho hạ tầng, đô thị, năng lượng sẽ là động lực tự nhiên để phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp.  
• Việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp cũng đang trên đà phục hồi. Sau sự sụt giảm 62% do khủng hoảng niềm tin năm 2022, hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp đã tăng trở lại và đạt 29% năm 2023, 21% 2024 và riêng cuối tháng 6 năm 2025 là khoảng 68% (theo số liệu từ FiinGroup). Đặc biệt, hơn 70% lượng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành trong 6 tháng đầu năm 2025 thuộc về khối ngân hàng. Điều này phản ánh vai trò người dẫn dắt của ngân hàng về thanh quản sơ cấp. 

Khi không còn phải chịu áp lực từ chính sách “room” tín dụng, các ngân hàng lớn có nền tảng vốn và năng lực quản trị tốt sẽ có điều kiện để tăng tỉ trọng đầu tư và phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Khi hoạt động tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp của ngân hàng trở nên tích cực, sẽ có sự cải thiện về thanh khoản và khôi phục niềm tin của nhà đầu tư. Đây sẽ là động lực then chốt để thị trường trái phiếu doanh nghiệp tiệm cận hơn mục tiêu 25% GDP trong năm 2030. 

Ngân hàng nên đóng vai trò là bệ đỡ ban đầu 

Hiện nay có nhiều ý kiến lo ngại về việc ngân hàng tham gia quá sâu vào thị trường trái phiếu, dẫn đến việc dòng vốn vẫn chỉ chảy trong hệ thống tín dụng. Tuy nhiên, theo bà Oanh nhận định, rủi ro lớn hơn nằm ở chất lượng của nhà phát hành và áp lực đáo hạn. Ngân hàng chỉ nên đóng vai trò là bệ đỡ ban đầu, trong khi đó về dài hạn, cần phát triển thêm các nhà đầu tư tổ chức, đa dạng hóa ngành phát hành, và đồng thời chuẩn hóa cấu trúc trái phiếu. Chỉ khi đó, thị trường trái phiếu doanh nghiệp mới thoát khỏi sự “lệ thuộc” vào ngân hàng và trở thành một kênh huy động vốn bền vững. 

👉 Đọc thêm bài viết chi tiết trên Báo Tài Chính - Đầu tư tại đây: 

https://baodautu.vn/dong-luc-then-chot-de-thi-truong-trai-phieu-doanh-nghiep-tien-gan-muc-tieu-25-gdp-d375646.html 

https://baodautu.vn/chuyen-gia-fiingroup-can-dap-ung-4-dieu-kien-de-do-bo-hoan-toan-room-tin-dung-d375641.html 

------------------------------------------------------------------------------------ 

FiinGroup luôn đồng hành cùng thị trường  

Với hệ sinh thái phân tích dữ liệu toàn diện và đa dạng, FiinGroup luôn sẵn sàng hỗ trợ thị trường tài chính và ngân hàng trong quá trình nâng chuẩn:  

• Nghiên cứu chuyên sâu & tư vấn: Các báo cáo phân tích ngành, phân tích vĩ mô và giải pháp quản trị rủi ro.  

• Dịch vụ dữ liệu & phân tích: Bộ dữ liệu toàn diện về tín dụng, ngân hàng, trái phiếu DN, chứng khoán.  

• FiinRatings: Xếp hạng tín nhiệm độc lập, đánh giá khung trái phiếu xanh (SPO).